Ga naar hoofdmenu Volgende webpagina Vorige webpagina

Crises professioneel managen

Beheersen van logistieke processen in een turbulente omgeving

Geen enkele crisis is hetzelfde. De ontbossing, de milieuvervuiling, het ontginnen van fossiele stoffen, de bevolkingsgroei, de migratie naar steden, naar zee en naar aardbeving gevoelige gebieden zijn menselijke acties, die oorzakelijk zijn voor rampen. Ja we moeten ons voorbereiden op crises, denk aan wat er gebeurd: grote bosbranden, verwarming van de aarde, de verhoging van het zeepeil, de epidemieën (SAR en Corona). Elke crisis vraagt om een aanpak die rekening houdt met de omgeving, de beschikbaarheid van materialen en mensen en de kundigheid van de hulpverleningsdiensten. Rampscenario's zijn te voorkomen door goede controle en beheer alsook niet berusten in niet onderzochte aannames. In wezen is het responderen op noodsituaties een logistiek proces waarbij alles moet kloppen.

kennis, expertise en creativiteit



Situationele besluitvorming

Voor overheidsbestuurders is een ramp een enorme uitdaging, waarbij gedegen bestuurlijke besluiten dienen te zorgen voor zo weinig mogelijk emotionele en materiële schade. Het Cynefin-model (zie afbeelding hiernaast) van Lord David Snowdon met de bewerking van Prof. Simon French en Jan Otten is een goede leidraad voor een indeling in 4 soorten crises en is te gebruiken als kapstok voor een gedegen crisisaanpak.
Door verkeerde aannames, slechte communicatie en onbegrip worden in de aanpak van crises vaak fouten gemaakt wat weer leidt tot domino-effecten met een opeenstapeling van aanpassingen. Preventief kan veel voorkomen worden wanneer alle crisishulpverleningsdiensten zijn georganiseerd met eenzelfde functie / proces indeling, waardoor eenduidige rolverdelingen ontstaan voor alle partijen, brandweer, politie, veiligheidsregio, GHOR, defensie en gemeenten. Hierdoor kunnen verbeterde professionele afspraken gemaakt worden en kan er beter worden samengewerkt. Dit laatste was één van de 'lessons learned' van de FEMA (Federal Emergency Management Agency) in de VS na de evaluatie over de hulpverlening bij een aantal grote rampen . Ter verbetering van de crisisorganisatie in de VS is Homeland Security ontstaan. De experts van Homeland security hebben het internationaal geaccepteerde organisatiediagram Incident Command System ontwikkeld voor het eenduidig verstaan van elkaars taken.

Cynefin model

Strategisch crisis aanpak met behulp van het Cynefin model


Crisis management modellen

Een crisisbeheersingsmodel is het conceptuele kader voor alle aspecten van het voorbereiden op, voorkomen van, omgaan met en herstellen van een crisis. Door gebeurtenissen via een model te bekijken, krijgen crisismanagers context en kunnen ze de "best practices" beter toepassen. Een crisis is een onvoorspelbare of weinig waarschijnlijke gebeurtenis die aanzienlijke negatieve gevolgen kan hebben voor een bedrijf. Vaak zijn de oorzaken, gevolgen en oplossingen voor een crisis onduidelijk, maar belanghebbenden moeten snel handelen. Deze definitie bevat de ideeën van onderzoekers op het gebied van crisisbeheersing, zoals Christine Pearson en Judith Clair, die in 1998 een van de eerste alomvattende crisisdefinities ontwikkelden in "Reframing Crisis Management". In 2007 bracht W. Timothy Coombs een andere veel geciteerde definitie van "crisis" naar voren die benadrukt hoe belangrijk het is dat belanghebbenden de onvoorspelbare gebeurtenis als een bedreiging zien. Veel modellen zijn ontwikkeld als onderdeel van een grotere inspanning om de algehele organisatorische capaciteit en vaardigheden op te bouwen om crises te anticiperen, te voorkomen en te beperken. Daarom benadrukken de meeste modellen het belang van het nemen van initiatief in plaats van reactief te zijn. De bekendste zijn van Steven Fink, Gonzales Herrero en Pratt, Ian Mitroff, John Burnett en Tony Jacques.

Bekende theoretische crisismanagement modellen

Bekende theoretische crisismanagement modellen van Smartsheet

Kennisdeling

Kennis halen en brengen

Innovatie tips

Innovatie onderwerpen

Door de beschikbaarheid van steeds meer data, het eenvoudig vervaardigen van apps en de voortdurende beschikbaarheid van draadloze netwerken wordt aan hulpverleningsdiensten en overheden informatie ter hand gesteld die enorme mogelijkheden op diverse gebieden o.a.:

  • Patroonherkenning in de aanpak van incidenten uit de data van voorgaande incidenten;
  • Voorspellen van mogelijke incidenten;
  • (Geo)Informatie over gebouwen, gebieden en gevaarlijke stoffen;
  • Delen van informatie met sociale media;
  • Vernieuwende publiek-private samenwerking constructies;
  • Uitbreiding communicatiemogelijkheden met iedereen.

In Nederland wordt teveel op het eigen land terwijl als er echt een ramp is, we afhankelijk worden van het buitenland en eventueel van de VN met haar hulp organisaties OCHA en de UNHCR. Wie in Nederland kent Usahidi of Sahanna? Dit zijn de systemen die door internationale hulporganisaties worden gebruikt bij grote rampen. Stel dan de vraag "Kan ons in Nederland ook een grote ramp overkomen?"